ભારતમાં પ્રથમ વખત કૃત્રિમ ગર્ભાધાન (IVF) ની ટેકનોલોજી સાથે ટેસ્ટ ટ્યુબ ભેંસના પાડાનો જન્મ થયો છે. આ ભેંસ બન્ની જાતિની છે. આ સાથે, OPU-IVF ટેકનોલોજી ભારતમાં આગલા સ્તર પર પહોંચી ગઈ છે. બન્ની જાતિની ભેંસના 6 વખત IVF બીજદાન બાદ પ્રથમ ટેસ્ટ ટ્યુબ પાડાનો જન્મ થયો હતો. આ પ્રક્રિયા સુશીલા એગ્રો ફાર્મ્સના ખેડૂત વિનય એલ. વાલાના ઘરે જઈને તે પૂર્ણ થયું. આ ખેતર ગુજરાતના સોમનાથ જિલ્લાના ધાનેજ ગામમાં આવેલું છે.
આ બન્ની ભેંસ ગીર સોમનાથના ધાનેજ ગામમાં વ્યવસાયે પશુપાલક અને ખેડૂત વિનય વાળાની છે. ખેડૂતના ઘેર 6 બન્ની ભેંસે આઈવીએફ ટેકનિકના માધ્યમથી ગર્ભવતી થઈ હતી, તેમાંથી આ પહેલી ભેંસ છે જેણે પાડાને જન્મ આપ્યો છે. વિનય વાળાએ જણાવ્યું કે, પાડાનો જન્મ શુક્રવારે સવારે થયો હતો અને આગામી કેટલાક દિવસોમાં હજી બીજા પાડાનો જન્મ થશે.
પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ 15 ડિસેમ્બર, 2020 ના રોજ ગુજરાતના કચ્છ પ્રદેશની મુલાકાત લીધી ત્યારે તેમણે બન્ની ભેંસની જાતિ વિશે ચર્ચા કરી હતી. બીજા જ દિવસે, એટલે કે 16 મી ડિસેમ્બર, 2020 ના રોજ, ઓવીપેરસ ભેંસો (OPU) ના ઈન વિટ્રો ફર્ટિલાઈઝેશન (આઈવીએફ) અને ભેંસના ગર્ભાશયમાં તેમને વિકસાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવાની યોજના હતી.
આ ટેકનિકના માધ્યમથી ભેંસને પાડુ જન્મ કરાવવાનો હેતુ સારી જાતિની ભેંસોની પ્રજાતિની સંખ્યા વધારવાનો છે. જેથી દૂધ ઉત્પાદન વધી શકે. બન્ની ભેંસ શુષ્ક વાતાવરણમાં વધુ દૂધ ઉત્પાદન માટે પ્રખ્યાત છે. બન્ની ભેંસ તમામ ભેંસ પ્રજાતિઓમાં અવ્વલ ગણાય છે. મંત્રાલયે ટ્વીટ કરીને આ વિશે ખુશી વ્યક્ત કરી છે.
સરકાર અને વૈજ્ઞાનિકોને ભેંસની IVF પ્રક્રિયામાં અપાર સંભાવનાઓ દેખાઈ રહી છે અને દેશમાં પશુધનમાં સુધારો લાવવા માટે સરકાર સતત પ્રયાસો કરી રહી છે ત્યારે ધનેજ ગામમાં બન્ની પ્રજાતિની ત્રણ ભેંસોને IVF માં ગર્ભાધાન માટે તૈયાર કરવામાં આવી અને તે બાદ ભ્રૂણ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા. જેમાંથી કુલ છ ગર્ભાધાન થયા હતા અને આખરે પહેલો IVF પાડો જન્મ્યો. આ દેશનો પહેલો એવો પાડો છે જે કૃત્રિમ ગર્ભાધાનની IVF ટેકનિકથી પેદા થયો હોય.
વર્ષ 1978માં ઈંગ્લેન્ડમાં આ પ્રયોગ સૌથી પહેલા કરવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે કોઈ મહિલા મા નથી બની શકતી ત્યારે કૃત્રિમ રીતે તેને ગર્ભ ધારણ કરાવવામાં આવે છે જેને ટેસ્ટ ટ્યુબ બેબી કહેવામાં આવે છે. પ્રયોગશાળામાં મહિલાના એગ્સ અને પુરુષના સ્પર્મ ભેગા કરવામાં આવે અને તે બાદ તે સંયોજન જ્યારે ભ્રૂણ બની જાય ત્યારે તેને ફરીથી ગર્ભાશયમાં મૂકી દેવામાં આવે છે.
